ย้อนรอยไปดูพิธีรดน้ำสังข์ พิธีไทยในงานแต่งงานแบบไทยในอดีต

เมื่อถึง พิธี รดน้ำสังข์ ซึ่งในอดีต อาจแยกจัดวันอื่นก็ได้ตามฤกษ์ เป็นเวลาที่เพื่อนเจ้าบ่าวและเพื่อนเจ้าสาวจะได้ทำหน้าที่ ถ้าตามธรรมเนียมเก่า เพื่อนเจ้าบ่าวกับเพื่อนเจ้าสาวจะมีกี่คนก็ได้ แต่ต้องเป็นจำนวนคู่และต้องแต่งงานแล้ว หรือนิยมให้เป็นเพื่อนชายหญิงที่กำลังวางแผนจะแต่งงาน เพื่อจะได้เรียนรู้งานไปด้วย ไม่นิยมให้เป็นหนุ่มสาวที่ยังโสด เพราะเชื่อว่าจะทำให้หนุ่มสาวคนนั้นๆ ไม่ได้แต่งงาน

คนที่อาวุโสที่สุดในกลุ่มเพื่อนเจ้าบ่าว จะต้องทำหน้าที่อาราธนาศีลตอนพระสวดมนต์ โดยที่เจ้าบ่าวเจ้าสาว และเพื่อนบ่าวสาวคนอื่นๆ ต้องร่วมนั่งฟังพระสวด และในพิธีนี้ จะมีการทำน้ำพระพุทธมนต์เพื่อไว้ใช้ตอนรดน้ำสังข์ด้วย

หลังฟังพระสวดพระพุทธมนต์ ถวายจตุปัจจัยไทยธรรมเรียบร้อย เมื่อได้ฤกษ์รดน้ำบ่าวสาวจะขึ้นไปนั่งบนแท่นรดน้ำที่มีหมอนสำหรับรองมือและพานรองน้ำสังข์ โดยเจ้าบ่าวอยู่ด้านขวา และเพื่อนเจ้าบ่าวและเจ้าสาวยืนอยู่ด้านหลัง จากนั้น ให้ประธานในพิธีทำการเจิมและสวมมงคลแฝดให้บ่าวสาว (หรือจะสวมมงคลก่อนเจิมก็ได้) หากพระสงฆ์เป็นผู้เจิม ท่านจะเจิมเจ้าบ่าวก่อน แล้วค่อยจับมือเจ้าบ่าวเพื่อเจิมหน้าผากให้เจ้าสาวแทน เพราะพระสงฆ์ไม่สามารถถูกเนื้อต้องตัวฝ่ายหญิงได้ มงคลแฝดจะถูกโยงห่างจากกันประมาณ 2 ศอกเศษ เพื่อให้สะดวกแก่คนทั้งคู่ ส่วนด้านปลายของมงคล ให้โยงมาพันที่บาตรน้ำมนต์ และด้านหางสายสิญจน์ พระสงฆ์ทุกรูปจะถือโยงไว้โดยนำปลายสายสิญจน์ใส่ไว้ในพานและสวดชยันโตตลอดพิธี

รดน้ำสังข์
ข้าวของเครื่องใช้ใน พิธี รดน้ำสังข์

เมื่อเริ่มพิธีจะมีคนคอยตักน้ำพระพุทธมนต์เติมในสังข์เพื่อส่งให้ญาติผู้ใหญ่ที่ทยอยมารดน้ำสังข์ และมักจะกล่าวอวยพรให้ครองรักกันอย่างมีความสุข “ถือไม้เท้ายอดทอง กระบองยอดเพชร” หรือ “มีลูกเต็มบ้าน มีหลายเต็มเมือง” เมื่อรดน้ำและอวยพรเรียบร้อย แขกจะได้รับของชำร่วยเป็นที่ระลึก

หลังเสร็จสิ้นพิธีรดน้ำจะมีการปลดมงคลออกจากศีรษะ โดยญาติผู้ใหญ่ที่นับถือและดึงให้มงคลออกจากกัน ก่อนส่งให้เจ้าบ่าวและเจ้าสาวคนละวงเพื่อนำไปพันข้อมือไว้ เมื่อเข้าหอแล้ว ให้นำด้ายผูกข้อมือจากมงคลแฝดยัดใส่ที่นอน ซึ่งในอดีต เจ้าสาวจะเป็นคนเย็บเองและจะเย็บค้างไว้เพื่อการนี้ และเมื่อใส่ด้ายมงคลแฝดเข้าไปแล้ว คู่สามีภรรยาจะช่วยกันเย็บปิดช่องที่นอนให้เรียบร้อย

และเพราะมีความเชื่อเรื่องเคล็ดกันว่า หากฝ่ายใดลุกขึ้นจากแท่นรดน้ำก่อน จะเป็นฝ่ายที่ได้อยู่เหนือคู่ครองของตน คือถ้าฝ่ายหญิงลุกก่อน สามีมักจะกลัวเกรง ภายหลังจึงมีการเชิญให้ผู้ใหญ่กล่าวให้ทั้งสองลุกขึ้นพร้อมกัน โดยที่เจ้าบ่าวจะช่วยประคองเจ้าสาวขึ้นมาแทน และหลังพิธี รดน้ำสังข์ มักมีการเลี้ยงฉลองกันต่อในตอนกลางคืน

ภาพเปิดจากงานแต่งงานคุณเจน & คุณตั๋ง ถ่ายโดย Sixtysix Visual

ติดตามเรื่องน่ารู้เกี่ยวกับพิธีงานแต่งไทยอีกเพียบที่นี่ คลิกเลย!

Recommended